Son yüzyıllarda teknolojik gelişmelerin endüstri ve sanayi
alanında özellikle makineleşme ve kimya sektörüne uygulanması insan yaşamını
kolaylaştırıp konforlu bir hale getirirken, çok sayıda çevresel sorunların
oluşmasına neden olmuş, toprak, hava ve su kaynaklarının son üç yüz yılda hızlı
bir şekilde kirlenerek sağlığımızı tehdit eder bir hale getirmiştir.
Su
deposu dezenfektesi sağlıklı su kullanımı ve tüketimi için asla
ihmal edilmemesi gereken bir konudur.
Ülkemizde de sanayinin gelişmesi ve hızla artan nüfus beraberinde
oluşan toprak ve su kirliliği birçok dere göl gibi su yataklarının kurumasına
ve verimli toprakların çoraklaşması alınan tüm önlemlere rağmen engellenemeyip
kullanılamaz hale gelmektedir. Burada önemli olan toplumdaki her bireyin çevre
sorumluluğuyla hareket etmesidir.
İnsanlar kirli havayı
soluyarak ya da kirlenmiş su veya gıdayı tüketerek toksik ve kanserojen
maddelere maruz kalırlar.
Endüstriyel atıklar, tarım ilaçları, çöpler, sigara dumanı ve
sanayi baca gazları gibi zararlı maddelerden çevreye gelen kimyasallar, hava,
su, toprak ve gıdalara karıştıklarından dolayı insan sağlığını tehdit eden
önemli çevresel kirleticilerdendir.
Özellikle toplum sağlığını etkileyen yaygın salgın hastalıkların
oluşmasında ilk etken olan septik kanalizasyon suları, bir şekilde arıtılan
kullanma ve içme sularına ya da kırsal alanlarda kullanılan kuyu suyu gibi
kaynaklara sızması ile gerçekleşmektedir.
Özellikle kuyu sularının zararlı patojen bakteri yükü çok
fazladır.
Dezenfeksiyonun etkili olabilmesi için dezenfektanın sudaki
mikroplarla tam temasının sağlanması gerekir.
Ancak özellikle kanalizasyon atıklarındaki patojenler sudaki katı
maddelerin içine girerek dezenfektanlardan kurtulabilmektedirler.
Bu nedenle içme suyu olarak kullanılacak sularda bulanıklığın düşük değerlerde olması istenir.
Bulaşıcı hastalıkların çoğu kirli sulardan
kaynaklanmakta ve su ile yayılmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü, her yıl iki
milyondan fazla insanın su ile bulaşan hastalıklar yüzünden öldüğünü
açıklamaktadır.
Bu hastalıkların yayılma yollarından biri olan su deposu dezenfektesi edilmesi ve tüm iç yüzeylerinin sağlıklı hale
getirilmesi suyun depo içerisinde daha steril muhafaza edilmesine yardımcı
olmakta ve patojen mikroorganizmaların üremesini engellemektedir.
Şehir şebeke sistemlerinin boru hatlarından aşınmayla geçen
element ve çeşitli partiküller suya karışmakta suyun içeriğini değiştirip,
klorun etkisini düşürmektedir.
Bu şekilde su sistemlerine ve su depolarına ulaşan sular zamanla
kirliliğe ve sağlığa zararlı hale gelmektedir.
Depoya suyla taşınan organik
ve inorganik maddelerin etkisiyle, suyun PH ve sıcaklığı uygun olduğunda
zararlı bakteriyel üreme olmakta buda suda bulanıklığı artırmakta, azot fosfor
fazlalığı su depolarında yosun oluşumuna neden olmakta, tüm bu etkenler suyun
kimyasal ve biyolojik yapısını bozarak sağlık açısından tehlikeli hale
getirmektedir.
Su deposu
dezenfektesi bu noktada mutlaka yapılması gereken bir noktadır.
Su depolarında bulunan kirli sularla taşınan potansiyel tehlike
riski taşıyan ve yaygın olarak hastalık yapan potojen bakteri grubu fekal
koliform bakteri türleridir.
Sıcakkanlı canlılar, kedi, köpekler ve insanların bağırsaklarında yaşayan ancak dış ortamda dışkı ile kirlenmiş toprak ve su vasıtasıyla, bulaşan fekal koliform bakteriler, birçok hayvan türü ve insanlarda çeşitli enfeksiyonlara neden olmaktadır.
Bulaşıcı olan çeşitli bağırsak hastalıklarından dizanteri, kolera,
gıda zehirlenmeleri, kan dolaşım bozuklukları, kolera, sarılık ve çocuk felci
etkeni patojenler taşıyıcı portör insanların bağırsaklarında bulunurlar.
Dışkının fiziksel yollarla teması ve bulaşmasıyla insandan insana
geçiş yaparlar, bağırsaklar dışında burun, boğaz ve deride de çok sayıda
bakteri ve virüs yaşamaktadır. El sabunlama ve kişisel temizliğe dikkat
edilmediğinde çok kolay bir şekilde bulaşmakta ve yayılmaktadır.
Suyla bulaşan hastalıklardan korunmak için ilk olarak dikkat
edilmesi gereken noktalar, günlük hayatımızda kişisel temizlik banyo, tuvalet
ve gıda tüketiminde sebze ve meyvelerin yıkanmasında temiz su kullanılması, kaynağı
ve içeriği çok sayıda bakteri ve patojen içeren kuyu suyu ve tanker sularının
kullanılmaması, bunun dışında su tesisat sistemlerinin yılda en az bir defa bakım
ve dezenfeksiyonu yaptırılması, kullanılan su
deposu dezenfektesi ve temizliğinin 6 ayda bir mutlaka yetkili bir kuruluşa
yaptırılması, su depolarına arıtma ve klor dozaj pompalama sistemi
kurulmalıdır.
Su deposu dezenfektesi öncesi;
Su deposu temizliği ve dezenfeksiyonu işleminde ülkemizde en çok
kullanılan çeşitli dezenfeksiyon ve temizlik kimyasalları bulunmaktadır.
Bu kimyasallar farklı sektörlerde farklı yerlerde kullanılmakla beraber
amaç tüm yüzeylerin çeşitli maddesel atıklar ve patojen mikroorganizmalardan
arındırılmasıdır.
Su depolarının dezenfeksiyonunda kullanılan dezenfektan ürünler
arasında % 90 oranında mikroorganizmaları yok eden yüksek oksitleyici özelliği
sayesinde tüm patojen bakteri ve virüslerin ve diğer paraziter sporların yok
olmasını sağlayan klor, klor dioksit, hidrojen peroksit, ozon maddesi
çoğunlukla tercih edilmektedir.
Bunlar içerisinde su deposu dezenfeksiyonunda en çok kullanılan
dezenfektan klor gazı ve klor bileşikleridir. Su deposu dezenfeksiyonunda klor
ürününün daha çok kullanılmasının nedenleri arasında, sonuçlarının kontrol
edilebilmesi, uygulama kolaylığı, ülkemizde üretilmesi, ucuz olması, işlem
sonrası meydana gelen kloramin bileşikleri sayesinde dezenfeksiyon işleminin
devam etmesidir.
Su deposu temizlik ve dezenfeksiyonunda nelere dikkat edilmelidir,
nasıl yapılmalıdır bu konular bu hizmeti veren kuruluşların bilgi ve
deneyimiyle yakından ilgilidir.
Su deposu temizliğinde ilk olarak müşteriyle randevu günü
belirlenir, randevu gününde su deposu boş yada boşa yakın gelen teknik ekiplere teslim edilir, ekibimiz,
yeterli ışıklandırma, kişisel koruyucu donanım olan tam vücut emniyet kemeri,
uygun eldiven koruyucu gözlük, iş elbisesi malzemelerini giyinerek İş Güvenliği
önlemlerini aldıktan sonra depoya girerek temizlik işlemlerine başlar.
Su deposu dezenfektesi sonrası;
Öncelikle deponun kirlilik durumuna göre uygun dezenfektanlar
seçilerek depo zemin ve yanal duvarları basınçlı kompresörler yardımıyla 150
bar basınçlı su karışımıyla yıkanır ve gerekiyorsa manuel uygulama yapılır,
zeminde biriken su dalgıç pompalarla dışarı tahliye edilir, depo iç yüzeyi
tekrar dezenfekte uygulanarak temizlenir ve belirli bir süre bekletilir ve
basınçlı kompresörler ile yıkanır son bir durulama yapılarak işlem
sonlandırılır, deponun şamandıra ve tüm parça ve aksamları kontrol edilerek
arıza ve aksaklıklar kontrol edilerek müşteriye bilgi verildikten sonra depo
sağlıklı kullanıma teslim edilir.
Son olarak Sağlıklı kullanıma müşteriye teslim edilir.
Temizlik ve dezenfeksiyon işlemi, özellikle atıl olarak bekletilen
sirkülasyon olmayan beton, fayans, çelik, plastik, galvaniz, yağmur su, yangın
su, kuyu suyu, arıtma su, şebeke su, ham su, içme suyu deposu, PVC membran
kaplama yapılmış su deposu tüm depo çeşitlerine 6 ayı geçmeden yaptırılması,
hem çevremizin hem de toplum sağlığının korunması amacıyla ve salgın olabilecek
hastalık ve enfeksiyonları önlemek için ilk yapılacak aksiyondur.
Günümüzde Suyla bulaşan
hastalıkların en önemlisi direk hastalık etkeninin suya karışması sonucu oluşan
hastalıklar olup, bu hastalıklar özellikle geri kalmış ve gelişmekte olan
ülkelerde yetersiz ve ilkel alt yapı koşulları nedeniyle halen önemli ciddi
sorun olma özelliklerini sürdürmektedirler.
Temizlenmeyen su depoları bu hastalık etmenleri için en uygun
ideal ortamdır, kirli yüzeye sahip su depoları bu bakteri ve patojen virüs ve
canlı yumurtalarının besin kaynağı olmaktadır.
Su deposu dezenfeksiyonu
tüm bu riskler göz önüne alındığında asla ihmal edilecek bir konu değildir.
